Elektryka w kamperze – skąd prąd?
Spis treści
Elektryka w kamperze jest chyba jedną z najbardziej rozbudowanych rzeczy do zrobienia. Mnie osobiście najbardziej przerażała przed budową. Okazało się, że nie jest taka straszna i końcowo wszystko fajnie wyszło. Z tego wpisu dowiesz się, jak mamy zrobioną elektrykę w kamerze, bardziej szczegółowo temat rozwinę w e-booku, który ukaże się już niedługo. Możesz zapisać się na newsletter, wtedy będziesz miał pewność, że nie przegapisz wydania.
Ten wpis jest częścią cyklu dotyczącego budowy kampera. Cykl ten będzie na bieżąco uzupełniany. Jeżeli interesuje Cię ten temat, koniecznie zajrzyj na pozostałe wpisy.
Pamiętaj, że elektryka może być niebezpieczna! Zawsze pracuj przy wyłączonym napięciu, upewnij się dwa razy czy instalacja nie znajduje się pod napięciem, jeżeli chcesz przeprowadzić na niej jakiekolwiek prace. Jeżeli nie czujesz się na siłach w wykonaniu elektryki, skorzystaj z pomocy fachowca.
Nie jesteśmy fachowcami i nie bierzemy odpowiedzialności za wykonanie Twojej instalacji. Pokazujemy jedynie, jak to jest zrobione u nas.
Przewody w instalacji elektrycznej w kamperze
Budowę elektryki zaczniesz od przeciągania przewodów, pamiętaj, aby przewody umieszczać w peszlu najlepiej samochodowym. Poniżej kilka wskazówek co do samych kabi.
Elektryka w kamperze - przekrój przewodów
W naszym kamperze mamy dwie instalacje. Prądu stałego DC 12 V i prądy zmiennego AC 230 V. Jak już wiesz, bezpośrednio od napięcia zależy natężenie prądu. Od natężenia natomiast zależy przekrój przewodów. I tak jeżeli w instalacji mamy odbiornik o mocy 100 W to w instalacji 12 V będzie 100 W/12 V = 8,3 A a w instalacji 230 V 100/230=0,43 A. Jak widzisz, jest znaczna różnica w natężeniu prądu, więc i w doborze przekroju przewodów. Przekrój przewodów nie zależy jedynie od natężenia, zależy też od ich długości i umiejscowienia. Im dłuższy jest przewód, tym większe są straty energii i tym bardziej się nagrzewa. Szukając sposobu doboru przekroju przewodów, znalazłem wiele informacji czasami mijających się ze sobą. Ostatecznie opierałem się na tabelce. Możesz też skorzystać z kalkulatora.
U nas mamy przewody o przekroju 1,5mm2 do odbiorników w instalacji 12V, to przeważnie wystarcza. Jedynie do gniazda zapalniczki możesz poprowadzić 2,5mm2. Oczywiście przewody pomiędzy akumulatorem a przetwornicą, skrzynką bezpieczników, czy regulatorem ładowania są zdecydowanie grubsze.
Typy przewodów elektrycznych do kampera
Do wyboru będziesz miał dwa zasadnicze typy przewodów linka i drut. Przewody z Linki są elastyczne i zdecydowanie bardziej nadają się do instalacji elektrycznej 12 V w kamperze, do instalacji 230 wykorzystałem natomiast drut. Do paneli PV użyłem specjalnych kabli solarnych. W samochodzie powinno się używać przewodów FLRY.
Elektryka w kamperze - film
Planowanie elektryki w kamperze
Poniżej kilka rad, które weź pod uwagę planując elektrykę w kamperze.
Elektryka w kamperze - porady ogólne
- Zastanów się dobrze, jakie będziesz miał odbiorniki, jaką będą miały moc i pod jakim napięciem będą działały, tak wyznaczysz przekrój przewodu.
- Przemyśl, gdzie będzie pompa wody, lodówka, i pozostałe odbiorniki. Będziesz wtedy wiedzieć, jakie kable ciągnąć, do którego miejsca.
- Zaplanuj gdzie chcesz mieć światło i włączniki do niego. Nie planuj przyciski do światła nad łóżkiem przy szoferce, czy w kuchni.
- Na napięciu 230 V są mniejsze straty, te przewody mogą być dłuższe.
- Rób zdjęcia kabli na etapie rozprowadzania i podpisuj je. Zrób wstępny projekt na kartce.
- Zaplanuj jakieś zapasowe przewody, nigdy nie wiesz, do czego mogą się potem przydać.
- Na instalację zużyjesz nawet ponad 100 m przewodów.
- Pamiętaj, że do każdego obwodu trzeba poprowadzić parę kabli plus i minus.
- Pamiętaj, że najpierw musisz przeprowadzić kabel dodatni do przycisku, potem musi iść on do odbiornika, ja nie wziąłem tego pod uwagę przy planowaniu oświetlenia i wszystkie górne światła mają swoje włączniki przy rozdzielni. Na szczęście mamy jeszcze taśmy LED i to z nich głównie korzystamy.
Elektryka w kamperze - porady szczegółowe
- Zaplanuj ładowanie do telefonu przy łóżku i przy stoliku, podobnie z gniazdem 230 V
- Dobrze przemyśl, gdzie będzie główna rozdzielnia elektryczna, warto, aby była blisko akumulatora rozruchowego, to ułatwi połączenie seperatorem. U nas jest to zrobione niestety źle (nie ma tragedii, ale zrobiłbym teraz inaczej). Znajduje się pod kuchenką, a obecnie zrobiłbym to w skrzyni pod siedzeniem.
- Polecam zrobić rozdzielnię po innej stronie niż drzwi przesuwne, nie trzeba wtedy ciągnąć kabli do akumulatora głównego górą, nad drzwiami. Opcjonalnie na etapie wykonanie podłogi możesz ułożyć ten kabel pod nią.
- Przyda Ci się w bagażniku oświetlenie i gniazdko 12 V oraz 230 V, nie zapomnij o tym.
- Pamiętaj o wiatrakach na dachu, one też potrzebują zasilania.
- Nie planuj rozdzielni przy zbiornikach na wodę, czy zlewie, w razie przecieku będzie bezpieczniej.
Akumulator do kampera
Akumulator jest głównym źródłem zasilania Twojego kampera. Jakie są rodzaje akumulatorów i jaki wybrać? Przede wszystkim zapamiętaj jedno: akumulator rozruchowy powinien służyć wyłącznie do rozruchu. Do obsługi części mieszkalnej potrzebujesz akumulatora pokładowego (hotelowego).
Rodzaje Akumulatorów do kampera
Przeważnie stosuje się jeden z czterech rodzajów akumulatora do kampera. Tradycyjny “kwasiak”, GEL, AGM i LiFePO4. Bezsprzecznie najlepszy jest ten ostatni, jest najlżejszy i najbardziej odporny na pracę cykliczną, jest najtrwalszy. Jego wadą jest bardzo wysoka cena, ale chyba powoli te baterie tanieją. Który spośród trzech pozostałych jest najlepszy? Nie potrafię tego stwierdzić. Na forach jest żywa dyskusja na ten temat. Jedni twierdzą, że tylko kwasiak a reszta to naciąganie inni, że kwasiak jest do niczego. Sprzedawcy żeli powiedzą, że AGM jest gorszy i na odwrót. My mamy akumulator AGM firmy Megalight 115Ah, kosztował 750 zł. Moim zdaniem, jeśli nie masz budżetu na LiFePO4, wybierz gel lub AGM. Zwykły nie nadaje się do kampera. Jeżeli chcesz obciążać baterię większym prądem, lepszy będzie AGM.
Pojemność akumulatora do kampera
Tutaj zależność jest bardzo prosta, im większy akumulator, tym więcej prądu będziesz miał zgromadzonego, jednak tym większy ciężar kampera i tym więcej mocy potrzebujesz, żeby go naładować. Żeby dobrać pojemność akumulatora do kampera trzeba zrobić bilans energetyczny. Aby obliczyć zapotrzebowanie na energię, musisz określić, z jakich urządzeń i przez ile czasu będziesz korzystał. Każdy z odbiorników elektrycznych ma podaną moc wystarczy, że pomnożysz to przez czas działania danego urządzenia. Jak otrzymany wynik podzielić przez 12V to otrzymasz pojemność w Ah akumulatora. Pamiętaj, aby zapewnić sobie odpowiedni zapas mocy, nie chce przecież rozładować akumulatora do zera.
Ładowanie akumulatora
Warto zadbać, aby akumulator w kamperze był ładowany więcej niż z jednego źródła. Oprócz paneli fotowoltaicznych, bateria hotelowa może być ładowana z alternatora lub np. ze źródła zewnętrznego. Wtedy masz większą pewność, że prądu w kamperze Ci nie zabraknie.
To tyle o elektryce w kamperze. Pamiętaj, że są to ogólne porady, jeśli nie masz doświadczenia skonsultuj to z kimś. Instalację elektryczną w kamperze warto zrobić dobrze, tu w grę wchodzi Twoje bezpieczeństwo. Mam nadzieję, że dzięki temu wpisowi elektryka w kamperze, jest dla Ciebie mniej skomplikowana i ustawiłem Ci podjęcie kilku decyzji.
